بررسی کارایی سطوح مختلف علف کش های پرتیلاکلر و سان رایس پلاس در دو سطح مختلف نیتروژن، بر کنترل علف های هرز و عملکرد برنج ( oryza sativa l.) رقم هاشمی

امروزه کشت برنج در تغذیه صدها میلیون انسان در سرتاسر جهان نقش مهمی را عهده دار است و در چین و هندوستان سابقه هفت هزار ساله دارد. برنج یکی از مهمترین محصولات غذایی کشورهای در حال پیشرفت است و غذای بیش از یک سوم جمعیت جهان را تشکیل می دهد [wang et al., 2009]. برنج زمانی بخوبی رشد کرده و محصول تولید می نماید که مواد غذایی را به صورت مطلوب در اختیار داشته باشد. برنج نمی توانند عناصر غذایی اصلی (پرمصرف) را به مقدار زیاد جذب کند و این امر به آن جهت است که در دانه برنج مواد پروتئینی کمتری وجود دارد [نورمحمدی و همکاران، 1389]. برای تولید محصولات کشاورزی با توجه به جهان رو به رشد، مصرف کود نیتروژن ادامه خواهد داشت [adesemoye and kloepper, 2009]. آزمایشات نشان می دهد گیاه زراعی، نوع و میزان نهاده های مصرفی بر تنوع و تراکم و توزیع بذر علف های هرز در پروفیل خاک تأثیر دارد. کاربرد بیش از حد کود نیتروژن باعث عدم تعادل مواد مغذی و تولید گیاهان حساس به آفات و بیماری ها می شود[singh et al., 2011]. علف های هرز گیاهانی هستند که در مکانی غیر از مکان اصلی خود رشد می کند. بعضی از علف های هرز میزبان جایگزین آفات، عوامل بیمارگر، نماتد ها یا جوندگانی هستند که آفت محصولات زراعی به شمار می آیند. حضور علف های هرز در یک مزرعه چهره نامطلوب به آن بخشیده و همین امر می تواند ارزش واقعی زمین را کاهش دهد. همچنین تراکم بالای علف های هرز دارای رطوبت، می توانند خرابی ماشین آلات و وسایل چوبی و فلزی را تسریع نموده و متعاقب آن از ارزش آنها بکاهند [نجفی و همکاران، 1390]. تعداد علف های هرز پهن برگ موجود در مزارع برنج حدوداً 17 گونه، علف های هرز باریک برگ تقریباً 8 گونه و علف-های هرز دائمی 25 گونه می باشد [زند و همکاران، 1388]. چندین نوع از علف های هرز که همزمان با برنج ظاهر می-شوند می توانند با برنج رقابت کنند، به طوری که منجر به کاهش رشد و عملکرد برنج شوند [chamkrachang et al., 2006]. سوروف echinochloa crus-galli (l.) گیاهی است که منشأ آن از منطقه گرمسیری آسیا است و به عنوان یکی از بدترین علف های هرز جهان شناخته شده است [naples and kessler, 2005]، کنترل علف های هرز و رساندن آن به سطح قابل تحمل اقتصادی از اصول اولیه تولید محصولات زراعی موفق است. علف های هرز هرساله محصولات زراعی را تا حد زیادی کاهش می دهند. موفقیت در کاهش علف های هرز به سطح مورد نظر، نیاز به استفاده از عملیات ویژه مدیدیتی دارد [اصغری، 1387]. در اغلب موارد، تحقیقات انجام شده در خصوص روش های با صرفه کنترل علف های هرز روی شخم و علف کش ها ( به عنوان ابزار هایی جهت کاهش نیاز کارگری و هزینه های تولید و یا افزایش عملکرد)، متمرکز بوده است [نورمحمدی و همکاران، 1389]. هدف اصلی اکثر علف کش های که در مزارع برنج کنترل سوورف است [qing-ya et al., 2004]. امروزه استفاده از علف کش در کشت برنج به دلیل اثرات سریع و هزینه کمتر در مقایسه با روش های سنتی مورد استفاده قرار گرفته است [karim, 2008]. نتایج نشان داد کارائی تیمارهای آزمایشی در کاهش تراکم مجموع علف های هرز، نسبت به تیمار شاهد رقابت کامل در 28، 42 و 56 روز پس از مصرف علف کش در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود نتایج این تحقیق نشان داد کارایی تیمارهای آزمایشی در کاهش وزن خشک کل علف های هرز نسبت به تیمار شاهد رقابت کامل در 14 روز پس از مصرف علف کش غیرمعنی دار و در 28، 42 و 56 روز پس از مصرف علف-کش در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. کاربرد نیتروژن، در صورت عدم کنترل علف های هرز یا در سطوح پایین علف کش، عملکرد دانه برنج به طور معنی داری کاهش یافت. در کاربرد نیتروژن وزن خشک و تراکم علف های هرز نسبت به عدم مصرف نیتروژن بیش تر بود. بیشترین عملکرد دانه برنج در غلظت بیشتر از استاندارد سان رایس پلاس و کاربرد نیتروژن به میزان 3290 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. سان رایس پلاس بیشتر از استاندارد به دلیل کنترل بهتر علف هرز باعث افزایش وزن هزار دانه، دانه در خوشه، تعداد پنجه و در نهایت عملکرد دانه در برنج شده است.